Στην επιστήμη της Φυσικής ένα μέγεθος που παίζει ρόλο στις περιστροφικές κινήσεις των σωμάτων, είναι η ροπή αδράνειας (Ι). Εκφράζει δε, τη αδράνεια των σωμάτων στις περιστροφικές κινήσεις, δηλαδή το πόσο εύκολα ή δύσκολα ένα σώμα αρχίζει ή σταματά να περιστρέφεται περί ενός άξονα περιστροφής (μοχλοβραχίονας). Αυτό που μας συμφέρει στις περιστροφικές κινήσεις είναι η μικρότερη δυνατή ροπή αδράνειας για ένα περιστρεφόμενο σώμα, ώστε να μπορεί ευκολότερα να αρχίζει ή να σταματά την περιστροφική του κίνηση.
Το τμήμα του ποδιού μας που βρίσκεται κάτω από το γόνατο (και περιλαμβάνει τα οστά κνήμη και περόνη), περιστρέφεται διαρκώς γύρω από τον άξονα που διέρχεται από το γόνατό μας (άρθρωση). Η θέση της γάμπας μας είναι προτιμότερο να βρίσκεται ψηλά και πλησιέστερα στο γόνατο μας, ώστε η ροπή αδράνειας του περιστρεφόμενου τμήματος του ποδιού μας, να έχει μικρή τιμή και να δημιουργεί μεγάλες γωνιακές επιταχύνσεις ή επιβραδύνσεις στο τρέξιμο μας.
- Γωνιακή επιτάχυνση ⇒ αύξηση ταχύτητας περιστροφής (κνήμης - περόνης) π.χ. σπριντάρισμα στα τελευταία μέτρα της κούρσας.
- Γωνιακή επιβράδυνση ⇒ μείωση ταχύτητας περιστροφής (κνήμης - περόνης) π.χ. απότομο σταμάτημα από ένα σπριντ.
Ορισμός Ροπής Αδράνειας:
Ι= m1.r12+ m2.r22+ m3.r32+.............+mv.rv2 |
Μονάδα μέτρησης ( Kg . m2)
m1,m2,m3,...........,mv ⇒ οι στοιχειώδεις μάζες (πολύ μικρές) στις οποίες χωρίζουμε ένα σώμα.
r1,r2,r3,...........,rv ⇒ οι αντίστοιχες αποστάσεις των στοιχειωδών μαζών από τον άξονα περιστροφής του σώματος.
- Είναι φανερό ότι οι στοιχειώδες μάζες στις οποίες χωρίζουμε την γάμπα μας , συμφέρει να βρίσκονται κοντά στο γόνατο, για να έχουν μικρότερες αποστάσεις r1,r2,.......,rv από τον άξονα περιστροφής του γονάτου και να δημιουργούν μικρή ροπή αδράνειας.(Ι)
- Κοντά στο γόνατο βρίσκεται μια γυμνασμένη γάμπα, αλλά σαφώς σημαντικό ρόλο παίζει και ο σωματότυπος του κάθε αθλητή και η φυσική θέση της γάμπας πάνω στο τμήμα κνήμης και περόνης!!!
Αφιερωμένο στην μνήμη του πατέρα μου Τάσου.
Παπατσάκωνας Δημήτρης
Καθηγητής Φυσικής - Δρομέας
Συνεργάτης Sportevent