Θεωρείται μια αυτοάνοση διαταραχή του λεπτού εντέρου, γιατί ο οργανισμός με το ερέθισμα της γλουτένης ενεργοποιεί ανοσολογικούς μηχανισμούς που προκαλούν φλεγμονή του εντέρου, εκφυλισμό των εντερικών λαχνών και καταστροφή του βλεννογόνου του λεπτού εντέρου. Θρεπτικές ουσίες, βιταμίνες και ιχνοστοιχεία είτε δεν μπορούν πλέον να απορροφηθούν είτε απορροφούνται μερικώς. Αποτέλεσμα αυτών είναι η δυσαπορρόφηση, ιδιαίτερα στους ασθενείς νεαρής ηλικίας.
Αποκλειστική και μοναδική θεραπεία είναι η εφ’ όρου ζωής δίαιτα χωρίς γλουτένη. Παρότι η τήρηση της δίαιτας φαίνεται δύσκολη αρχικά, με τη πάροδο του χρόνου τα άτομα με κοιλιοκάκη ανταποκρίνονται καλά σ’ αυτήν και τα συμπτώματα εξαφανίζονται πολύ γρήγορα.
Ποια είναι, όμως, εκείνα τα τρόφιμα που μπορεί να καταναλώνει ελεύθερα ένα άτομο με κοιλιοκάκη και ποια εκείνα που απαγορεύονται;
Δημητριακά
Ακίνδυνα: ρύζι, αλεύρι από ρύζι, δημητριακά με βάση το ρύζι, καλαμπόκι, καλαμποκάλευρο, πατάτα, αλεύρι πατάτας, ταπιόκα, αλεύρι ταπιόκας, αραρούτι, κεχρί, αλεύρι και προϊόντα χωρίς γλουτένη, φαγόπυρο, κεφίρ, κινόα.
Περιορισμένα: έτοιμα προϊόντα (π.χ. πουρές πατάτας), πατατάκια, διογκωμένο ρύζι
Απαγορευμένα: σιτάρι, βρώμη, κριθάρι, σίκαλη και τα προϊόντα τους, όπως ψωμί, ζυμαρικά, φρυγανιές, παξιμάδια, δημητριακά πρωινού, αρτοπαρασκευάσματα, νιφάδες, μούσλι.
Φρούτα – Λαχανικά – Όσπρια
Ακίνδυνα: όλα τα φρέσκα φρούτα και λαχανικά. Όλα τα όσπρια, δηλαδή φακές, ρεβίθια, κτλ.
Περιορισμένα: αποξηραμένα φρούτα και έτοιμα πιάτα λαχανικών.
Απαγορευμένα: κονσερβοποιημένα φρούτα, όσπρια και λαχανικά (μανιτάρια με κρέμα, φασόλια με σάλτσα, λαχανικά με σάλτσα τυριού ή κατεψυγμένα με συντηρητικά), πιάτα με λαχανικά και δημητριακά, παναρισμένα ή αλευρωμένα λαχανικά.
Γαλακτοκομικά Προϊόντα
Ακίνδυνα: γάλα (πλήρες, άπαχο, εβαπορέ, σκόνη), γιαούρτι φυσικό, κρέμα γάλακτος και τα περισσότερα τυριά.
Περιορισμένα: κρέμες και γλυκίσματα, έτοιμα μίλκσεϊκ.
Απαγορευμένα: ορισμένα είδη σοκολατούχου γάλακτος ή γάλακτος με δημητριακά ή γιαούρτια με φρούτα ή δημητριακά, ορισμένα είδη τυριών (ροκφόρ, blue cheese, τυριά υπό μορφή κρέμας).
Κρέας, ψάρι και αυγό
Ακίνδυνα: όλα τα είδη κρέατος, ψαριών, πουλερικών (φρέσκων ή κατεψυγμένων), αυγό.
Περιορισμένα: έτοιμα πιάτα και έτοιμες σάλτσες με κρέας ή ψάρι.
Απαγορευμένα: ορισμένα είδη αλλαντικών (λουκάνικα, παριζάκι, κονσέρβες κρέατος, μίγματα κρέατος), ψάρι, κοτόπουλο ή κρέας παναρισμένο, αλευρωμένο ή με σάλτσα που περιέχει γλουτένη.
Λίπη και έλαια – Μπαχαρικά – Σως και υλικά ψησίματος
Ακίνδυνα: όλα τα λάδια,βούτυρο γάλακτος, μαργαρίνη, ελαιόλαδο, φυστικοβούτυρο, σουσάμι, ταχίνι, μαγειρικό λίπος, ελιές, μπαχαρικά χωρίς προσμίξεις, ξίδι, αλάτι, πιπέρι.
Περιορισμένα: έτοιμες σάλτσες, σάλτσες με σόγια, παρασκευάσματα μπαχαρικών, κύβοι, υλικά ψησίματος (π.χ. μπέικιν πάουντερ).
Απαγορευμένα: Μαγιονέζα εμπορίου, σάλτσες dressing για σαλάτες, κρέμες όχι φτιαγμένες από γάλα, μουστάρδες, όλες οι σάλτσες με συστατικά που περιέχουν γλουτένη.
Επιδόρπια – Γλυκά – Ξηροί καρποί
Ακίνδυνα: όλα τα είδη ζάχαρης, μελιού, μαρμελάδας. Ανάλατοι ξηροί καρποί.
Περιορισμένα: σοκολάτα, καραμέλες, κακάο, παγωτό, τσίχλες.
Απαγορευμένα: Κέικ, μπισκότα, σοκολάτα με δημητριακά, γλυκά με φύλλο και όλα όσα περιέχουν αλεύρι. Ξηροί καρποί σε κονσέρβα, καραμελοποιημένοι ή επεξεργασμένοι.
Ροφήματα- Ποτά
Ακίνδυνα: αναψυκτικά τύπου Coca Cola και λεμονάδες, καφές, τσάι, χυμοί και νέκταρ φρούτων, κρασί, ούζο, κονιάκ.
Περιορισμένα: έτοιμα μίγματα για φραπέ, κακάο.
Απαγορευμένα: Ορισμένοι χυμοί ή ποτά με συντηρητικά ή πρόσθετα, μπύρα, υποκατάστατα καφέ από κριθάρι ή βύνη, ποτά από βύνη, ποτά με φυτικές ίνες και ποτά που περιέχουν βρώμη ή γλουτένη.
4 συμβουλές για την κοιλιοκάκη