Στο σημερινό μέρος θα κάνουμε αναφορά στις διοργανώσεις που παρουσίασαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον.

 

 

Από το 1929 ο ΣΕΓΑΣ και μέχρι το 1932 διεξήγαγε πρωταθλήματα Βορρά και Νότου. Το 1929 λόγω της προετοιμασίας των προβαλκανικών έγιναν αγώνες Βορρά και Νότου αλλά όχι πανελλήνιο πρωτάθλημα. Το 1930 έγινε στη Θεσσαλονίκη με τη συμμετοχή των τριών πρώτων του Βορρά και των αντίστοιχων του Νότου που ήταν και κριτήριο συγκρότησης της ομάδας για τους πρώτους Βαλκανικούς. Το 1931 έγιναν πάλι πρωταθλήματα Βορείου (Αλεξανδρούπολη) και Νοτίου Ελλάδας (Αθήνα) και 

στη συνέχεια οι νικητές στο πανελλήνιο στην Αθήνα. Αυτή τη χρονιά εφαρμόστηκε για πρώτη φορά το βαθμολογικό σύστημα 3-2-1 για τους τρεις πρώτους κάθε αγωνίσματος, για την ανάδειξη του πρωταθλητή.

 

Πειραματισμών συνέχειας και το 1932. Διεξήχθησαν τοπικά πρωταθλήματα, τα οποία αυτή τη χρονιά δεν ήταν δύο (Βόρειο και Νότιο) αλλά περισσότερα: Αττικοβοιωτίας στην Αθήνα, Μακεδονίας στη Θεσσαλονίκη,  Θεσσαλίας στο Βόλο, Αν. Μακεδονίας-Θράκης στην Ξάνθη,  Λέσβου, Σάμου και Χίου. 

 

Από το 1933 οι Πανελλήνιοι αγώνες άλλαξαν μορφή και απέκτησαν πάλι αυτόνομο χαρακτήρα. Από τη χρονιά αυτή αποδεσμεύθηκαν τόσο από τα τοπικά όσο και από τους βαλκανικούς. Για να δοθεί έμφαση στην συλλογική προσπάθεια καθιερώθηκε ξανά έπειτα από δύο δεκαετίες, ο θεσμός της απονομής του επάθλου της Νίκης του Παιωνίου στο νικητή σύλλογο. Το νέο αυτό αγαλματίδιο ονομάστηκε «Θρίαμβος». Επίσης, από τη χρονιά αυτή εφαρμόστηκε νέο σύστημα βαθμολογίας 6-5-4-3-2-1 για τους έξι πρώτους νικητές κάθε αγωνίσματος.

 

Οι πανελλήνιοι αγώνες του 1934 διεξήχθησαν ταυτόχρονα το ανδρικό και το γυναικείο πρωτάθλημα μπροστά σε μεγάλο αριθμό θεατών και ενώ είχε προηγηθεί μια εβδομάδα πριν η πανηγυρική εορτή των 40 ετών από την απόφαση αναβίωσης των σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων. 

 

Στο πρωτάθλημα του 1935 αυτό αναδείχθηκε για πρώτη φορά πανελληνιονίκης ο μετέπειτα γνωστός πολιτικός, ειρηνιστής και βαλκανιονίκης Γρηγόρης Λαμπράκης.

 

Το 1937 οι Πανελλήνιοι Αγώνες συνέπεσαν με την 40ετία του ΣΕΓΑΣ και δόθηκε σε αυτούς μεγάλη επισημότητα. Μετείχαν όλοι οι μεγάλοι Έλληνες αθλητές και τους παρακολούθησε πλήθος θεατών.

 

Το Έπαθλο 40ετηρίδας του ΣΕΓΑΣ θεσπίστηκε το 1938 ενώ για την απονομή του συνυπολογίστηκε η βαθμολογία όλων των επίσημων διοργανώσεων του ΣΕΓΑΣ: πανελλήνια πρωταθλήματα ανδρών, γυναικών, εφήβων, ανωμάλου δρόμου, μαραθωνίου, πεντάθλου, δεκάθλου, σκυταλοδρομιών, ειδικών αγωνισμάτων κλπ. Το κατέκτησε ο Πανελλήνιος 

 

Ολες τις δαπάνες των πρωταθλητών από την επαρχία κάλυψε ο ΣΕΓΑΣ στους αγώνες του 1939 με αποτέλεσμα να έχουμε μεγάλη συμμετοχή αθλητών από επαρχιακούς συλλόγους. Στην επόμενη διοργάνωση του 

1940 σταμάτησε να δίνεται το έπαθλο «Θρίαμβος».

 

Λόγω του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου το πρωτάθλημα δεν έγινε μέχρι το 1945 και το πρώτο μεταπολεμικά έγινε το 1946 μαζί με το αντίστοιχο Πανελλήνιο πρωτάθλημα στίβου γυναικών και περιλάμβανε 21 αγωνίσματα.

 

Ο Μαραθώνιος διεξήχθη για πρώτη φορά μετά τον Β παγκόσμιο πόλεμο ενώ προστέθηκαν τα 3000μ στιπλ στο πρωτάθλημα του 1948. Μετείχαν πάνω από 400 αθλητές, από την πρωτεύουσα και τις επαρχιακές πόλεις, για πρώτη φορά από τα ελεύθερα Δωδεκάνησα και επίσης Έλληνες από την Κύπρο και την Αίγυπτο.

 

Για πρώτη φορά μεταπολεμικά, το πρωτάθλημα του 1950 έγινε εκτός Αθηνών και συγκεκριμένα στο νέο γυμναστήριο «Διαγόρας» των Τρικάλων. Συμμετείχαν αθλητές από 39 σωματεία από όλη την Ελλάδα, την Κύπρο και την Κωνσταντινούπολη. 

 

Κατάμεστο ήταν το Καλλιμάρμαρο στους αγώνες του 1951 αφού χιλιάδες θεατών προσήλθαν να θαυμάσουν τους πρωταθλητές, αφού την προηγούμενη χρονιά δεν είχαν διεξαχθεί στην Αθήνα. Τον όρκο του αθλητή εκφώνησε ο Αγαμέμνων Γκράτσιος, αθλητής του ΒΑΟ  Θεσσαλονίκης, που πολύ αργότερα διετέλεσε αρχηγός ΓΕΕΘΑ για πολλά χρόνια.

 

Μια χρονιά χωρίς πρωταθλητή ήταν το πρωτάθλημα του 1952, γιατί δεν τηρήθηκε ομαδική βαθμολογία!

 

Στην ακριτική Αλεξανδρούπολη διεξήχθησαν οι αγώνες του 1953. Με την ομάδα του Εθνικού Γ.Σ. μετείχε ο Κάρολος Παπούλιας, ο μετέπειτα γνωστός πολιτικός και Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας. Για πρώτη φορά στη χώρα μας οι αθλητές διέμεναν σε «αθλητικό χωριό» που απείχε ένα χιλιόμετρο από την πόλη στο χώρο ενός παλιού στρατοπέδου. 

 

Το 1955 πρωταθλητής σύλλογος αναδείχθηκε για πρώτη φορά στην ιστορία του ο Παναθηναϊκός Α.Ο. σπάζοντας τη μακροχρόνια κυριαρχία του Εθνικού Αθηνών που επικρατούσε συνεχώς από το 1937. Η επικράτηση του ΠΑΟ αποτέλεσε την απαρχή μιας νέας κυριαρχίας, αφού οι «πράσινοι» κράτησαν την πρωτιά στο πρωτάθλημα ανδρών επί είκοσι χρόνια, ως το 1974.

 

Ο Αντώνης Τρίτσης το 1956 είναι πρωταθλητής στο άλμα εις ύψος, ο μετέπειτα γνωστός πολιτικός και δήμαρχος Αθηναίων.

 

Ο ΓΣ Δράμας γιόρταζε τα 40 χρόνια του από την ίδρυσή του και ανέλαβε την διοργάνωση στο εθνικό στάδιο της πόλης το 1958. 

 

Ο Χρήστος Παπανικολάου, ο μετέπειτα παγκόσμιος ρέκορντμαν στέφεται πρωταθλητής στο επί κοντώ στους πανελληνίους του 1961. 

 

Αγώνες σε άδειες κερκίδες έγιναν το 1963. Εφημερίδα της εποχής έγραψε:

«Οι πανελλήνιοι αγώνες κάποτε αποτελούσαν μια ενδιαφέρουσα εορτή. Εφέτος παρομοιάζουν με ημερίδα. Έλειπαν τα πάντα. Η πλουσία συμμετοχή, αι εκπλήξεις, τα ρεκόρ, τα νέα ταλέντα των επαρχιών και κυρίως οι φίλαθλοι. Είναι ζήτημα αν 100 άτομα παρακολούθησαν ανελλιπώς το τριήμερον πρόγραμμα».

 

 

Μαζί με το πρωτάθλημα των γυναικών, για πρώτη φορά από το 1946 έγινε το πανελλήνιο πρωτάθλημα του 1964. Από τότε έως 

σήμερα διεξάγονται ταυτόχρονα. Επίσης είναι τελευταία διοργάνωση στο Καλλιμάρμαρο, στο οποίο είχαν ξεκινήσει το 1896, αφού από το επόμενο έτος μεταφέρθηκαν στο Στάδιο Καραϊσκάκη.   

 

Το πρώτο πανελλήνιο πρωτάθλημα στο Στάδιο Καραϊσκάκη έγινε το 1965 στο οποίο εκτός από μερικά διαλλείματα γινόταν μέχρι το 1981.Στο πρωτάθλημα αυτό εντυπωσίασε ο Γιώργος Μεσημερτζής με τρεις νίκες στα αγωνίσματα 1500μ, 5000μ και 3000μ στιπλ κάτι που επανέλαβε και την επόμενη χρονιά. 

 

Το 1966 οι συμμετοχές ξεπέρασαν κάθε προηγούμενο με αποτέλεσμα το πρωτάθλημα να διεξαχθεί σε τέσσερις ημέρες, από Πέμπτη ως Κυριακή. 

 

Στην Θεσσαλονίκη μεταφέρθηκε πρωτάθλημα μετά από 38 χρόνια το 1968 και το 1971 στην Καβάλα για πρώτη φορά.

Ρεκόρ συμμετοχών καταγράφεται το 1972 στο οποίο δηλώθηκαν 609 αθλητές και 191 αθλήτριες από 53 σωματεία από όλη την Ελλάδα και από την Κύπρο. Τους αγώνες παρακολούθησαν 4-5.000 θεατές την πρώτη και δεύτερη ημέρα ενώ την τρίτη ξεπέρασαν τους 20.000, αφού οι αγώνες ξεκίνησαν μετά τον ποδοσφαιρικό αγώνα Ολυμπιακού-Φωστήρα και πολλοί φίλαθλοι παρέμειναν στο γήπεδο. 

 

Το 1973 γίνεται επαναφορά στους αγώνες των παλιών ελληνικών αγωνισμάτων της λιθοβολίας και της ελληνικής δισκοβολίας, τα οποία είχαν αφαιρεθεί από το επίσημο πρόγραμμα των αγώνων μετά το 1955

 

Ταραγμένη χρονιά το 1974 με την εισβολή των Τούρκων στην Κύπρο και αυτό είχε σαν αποτέλεσμα την μικρή συμμετοχή αθλητών.  

 

Εκθρονίζεται το 1975 ο… «μόνιμος» πρωταθλητής Παναθηναϊκός.

Επαρχιακοί σύλλογοι εμφανίζονται δυνατοί και το πρωτάθλημα κατακτά ο ΓΣ Ηρακλής για πρώτη φορά στην ιστορία του

 

Το 1977 και το 1978 οι αδελφοί Καραγιώργου (Αρης και Χρήστος) τερματίζουν ταυτόχρονα στα 20.000μ βάδην που έγινε 

γύρω από το Στάδιο Καραϊσκάκη. 

 

Τα αγωνίσματα της λιθοβολία και της ελληνικής δισκοβολίας αφαιρούνται οριστικά από το πρωτάθλημα το 1978  

 

Χαρακτηρίστηκαν οι καλύτεροι αγώνες των τελευταίων χρόνων αυτοί του 1979 που έγιναν στο Καυτανζόγλειο στάδιο τόσο από συμμετοχές αλλά και από επιδόσεις.

 

Στο «Μακάρειο» στάδιο της Λευκωσίας πραγματοποιήθηκε το πρωτάθλημα του 1980 μετά το 1925 που είχαν γίνει στη Λεμεσό. 

Οι δύο αδερφοί Καραγιώργου τερμάτισαν ταυτόχρονα, με τον Άρη αυτή τη φορά πρώτο.

 

Για πρώτη φορά στην Κρήτη, στο Εθνικό Στάδιο Χανίων, έγινε το 1982 το  69ο Πανελλήνιο πρωτάθλημα στίβου ανδρών.  

 

Το νέο Ολυμπιακό στάδιο της Αθήνας υποδέχτηκε το 1983 το 70ο πρωτάθλημα στίβου ανδρών στο οποίο έγινε για πρώτη φορά. Την επόμενη χρονιά, 1984, η Θεσσαλονίκη διοργάνωσε το 71ο πρωτάθλημα ενώ το 1985 υπήρξε η μεγαλύτερη συμμετοχή αθλητών έως τότε στο Ολυμπιακό στάδιο. Από το πρωτάθλημα αυτό σταμάτησαν να βαθμολογούνται οι Κυπριακοί σύλλογοι.   

 

 

Ο Πανελλήνιος επικρατεί στη βαθμολογία στους αγώνες του 1987 με μεγάλη διαφορά, βάζοντας τέλος στο τριετές σερί πρωταθλημάτων του ΓΣ Ηρακλή. Το 1989 «μπαίνουν» στο πρόγραμμα των τα 50.000μ βάδην ενώ το 1990 οι αγώνες μεταφέρονται στα Τρίκαλα. 

 

Από τα εντυπωσιακότερα πρωταθλήματα αυτό του 1992 στο ΟΑΚΑ.  Μεγάλα ρεκόρ καταγράφηκαν, μεταξύ των οποίων ένα παγκόσμιο ρεκόρ εφήβων (και πανελλήνιο ανδρών) στον ακοντισμό από τον Κώστα Γκατσιούδη με 80,30μ. Επίσης, δύο παγκοσμίου επιπέδου πανελλήνια ρεκόρ, στο ύψος με 2,36 από τον Λάμπρο Παπακώστα και στο επί κοντώ με 5,52 από τον 

Χρήστο Παλλάκη και αρκετές διεθνούς επιπέδου επιδόσεις, όπως το 8,15 στο μήκος από τον Κώστα Κουκουδήμο, 49.74 στα 400 μέτρα με εμπόδια από τον Θανάση Καλογιάννη και 20.88 στα 200 μέτρα από τον Θωμά Σμπώκο.

 

Πρόβα τζενεράλε ήταν το πρωτάθλημα του 1997 στο ΟΑΚΑ αφού λίγες ημέρες μετά θα γινόταν το 6ο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα που σημείωσαν αγωνιστική και οργανωτική επιτυχία. Με απόφαση του ΣΕΓΑΣ οι πανελλήνιοι αγώνες ήταν αφιερωμένοι στη μνήμη του Ηλία Μισαηλίδη, παλιού πρωταθλητή του Πανιωνίου, βαλκανιονίκη και εν συνεχεία αθλητικού παράγοντα που υπήρξε πρωτεργάτης του γυναικείου στίβου.

 

Στα Τρίκαλα έγιναν τα πρωταθλήματα του 2002 αι του 2003 καθώς στο ΟΑΚΑ γίνονταν έργα για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004 που φιλοξενούσε η χώρα μας.  

 

Test Event αποτέλεσε το πρωτάθλημα του 2004 για τους Ολυμπιακούς Αγώνες και προσέλκυσε το ενδιαφέρον πάνω από 360 Ελλήνων και ξένων δημοσιογράφων. 

 

Για τρίτη φορά στη πενταετία οι αγώνες διεξάγονται το 2006 στα Τρίκαλα. Στη μάχη της βαθμολογίας ο Πανελλήνιος Γ.Σ.

ηττήθηκε μετά από 15 συνεχόμενους τίτλους. Όμως, οι 36 πανελλήνιοι τίτλοι του συνολικά και τα 17 «νταμπλ» (ανδρικό και 

γυναικείο πρωτάθλημα ταυτόχρονα), από τα οποία τα 14 συνεχόμενα, αποτελούν ακατάρριπτα ρεκόρ στην ιστορία των πανελλήνιων αγώνων στίβου. Πρωταθλητής για πρώτη φορά στην ιστορία της διοργάνωσης ανακηρύχθηκε ο Ολυμπιακός Πειραιά. 

 

Στην Πάτρα μετά το 1995 πραγματοποιήθηκε το 97ο Πανελλήνιο πρωτάθλημα στίβου ανδρών 2010.

Μέτριες γενικά επιδόσεις στο πανελλήνιο πρωτάθλημα 2013. Καταρρίφθηκε μόνο ένα πανελλήνιο ρεκόρ, από τον Κώστα Δουβαλίδη στα 110μ. εμπ. με 13.34 ενώ ένας μόνο αθλητής κατάφερε να πετύχει δύο νίκες, ο Λυκούργος Τσάκωνας που επικράτησε στα 100μ και 200μ. Ο Αλέξανδρος Παπαδημητρίου νίκησε για 16η συνεχόμενη χρονιά στη σφύρα και έγινε ο μοναδικός Έλληνας αθλητής που έχει τόσες συνεχόμενες νίκες. Έτσι αποχώρησε από τους στίβους ως αήττητος πρωταθλητής Ελλάδος. 

 

 

Αύριο το  Γ Μέρος

 

Βιβλιογραφία, «1896-1991 οι πρωταθλητές και τα ρεκόρ του ΣΤΙΒΟΥ (Μπ Ζαννιάς)», Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού, Ιντερνετ, «100 χρόνια Νεοελληνικού Αθλητισμού 1830-1930 (Πάυλο Μανιτάκης», Αρχεία ΣΕΓΑΣ, «42.195μ σε 30 χρόνια (Μπάμπης Ζαννιάς)».